Hoe zetten diverse zorg- en welzijnsvoorzieningen preventief in op mondgezondheid?

Met de Preventiepeiling brengt Vlaams Instituut Gezond Leven vzw driejaarlijks het preventief gezondheidsbeleid van verschillende settings in kaart. We zoomen in op de resultaten van het thema mondgezondheid en hoe lokale dienstencentra, woonzorgcentra en voorzieningen voor personen met een handicap een gezonde mond stimuleren bij hun bezoekers, bewoners en cliënten.

Lokale dienstencentra kunnen nog een tandje bijsteken

Minder dan de helft van de lokale dienstencentra (39%) geeft de bezoekers informatie over het thema mondgezondheid, bijvoorbeeld via een infosessie of workshop (18%) of via informatiemateriaal (18%). Ongeveer eenzelfde aandeel dienstencentra (40%) biedt ondersteuning aan hun bezoekers bij het contacteren van en het begeleiden naar een tandarts.

Er kan ook nog meer aandacht gaan naar mondvriendelijke voeding, nu zorgt slechts 1 op 3 lokale dienstencentra (35%) er bijvoorbeeld voor dat de dranken die gratis aangeboden worden altijd mondvriendelijk zijn (bv. water, thee/koffie zonder suiker, verse soep of groentesap). Lokale dienstencentra zijn dus op de goede weg, maar er is nog ruimte voor verbetering.

Woonzorgcentra nemen veel initiatieven, maar structureel inzetten op mondgezondheid kan beter

9 op de 10 woonzorgcentra nemen mondzorg expliciet op in de planning van de dagelijkse basiszorg. 84% zorgt ervoor dat elke bewoner het juiste tandverzorgingsmateriaal heeft en 82% stimuleert hen om elke dag hun gebit te verzorgen of neemt de mondzorg over als de bewoner dat niet meer zelf kan.

Toch komt er in amper 32% van de woonzorgcentra elk jaar een tandarts langs voor een preventief mondonderzoek bij de bewoners. En maar 44% heeft een structurele samenwerking met een mondhygiënist of tandarts om bewoners ondersteuning te bieden rond preventieve mondzorg.

Het aanstellen van een mondzorgcoördinator/-verantwoordelijke die acties rond mondzorg organiseert en fungeert als aanspreekpunt voor mondzorg, is een stap in de goede richting om meer structureel in te zetten op mondgezondheid. Momenteel heeft 39% een mondzorgcoördinator/-verantwoordelijke in dienst, dus hier is er zeker nog groeipotentieel.

Voorzieningen voor personen met een handicap doen hun best voor een gezonde mond

Het thema mondgezondheid leeft sterk in voorzieningen voor personen met een handicap. 80% zorgt ervoor dat een tandarts minstens jaarlijks een preventief mondonderzoek uitvoert bij de cliënten en 67% heeft een structurele samenwerking met een mondhygiënist of tandarts om cliënten te ondersteunen bij de preventieve mondzorg.

Daarnaast neemt 87% mondzorg expliciet op in de planning van de dagelijkse basiszorg en stimuleert 82% de cliënten om dagelijks aan mondzorg te doen of neemt dit over wanneer cliënten dit zelf niet meer kunnen.

Toch kan er nog meer ingezet worden op leren en sensibiliseren van de cliënten en hun thuiscontext over mondgezondheid. 55% van de voorzieningen doet dit op minstens 2 manieren, bijvoorbeeld via advies van een tandarts, mondhygiënist of andere mondzorgprofessional. Ook een mondzorgcoördinator/-verantwoordelijke aanstellen, is een initiatief die maar door 1 op 5 voorzieningen genomen wordt om goede mondzorg bij de cliënten te stimuleren.