Mondvriendelijke voeding

Algemene tips

• Eet maximaal 5 maaltijden per dag
  • Ook zure en gesuikerde dranken zoals (light of zero) frisdrank, tellen mee als een maaltijdmoment
• Drink tussen de maaltijden door enkel water
• Drink een glas water na een suikerrijk, zuur of plakkerig tussendoortje
• Vermijd, 's nachts, voor het slapengaan of nadat je de tanden hebt gepoetst, te eten.

Waarom?

Voedingsgewoonten hebben een impact op het ontstaan van aandoeningen in de mond. De twee voornaamste schadelijke gevolgen die voortkomen uit voeding zijn tandbederf en erosie.

Tandbederf (cariës) wordt oa. veroorzaakt door de inname van suikerhoudende voedingsmiddelen of dranken. Wanneer je iets eet of drinkt met suiker worden deze suikers afgebroken door bacteriën in de mond en omgezet tot zuren. Deze zuren tasten de harde tandweefsels aan. Ongeveer een uur na inname van voeding of dranken kan het glazuur zich weer herstellen. Wanneer er heel frequent suiker wordt ingenomen, heeft het aangetaste glazuur onvoldoende tijd om zich te herstellen en kan het permanent verdwijnen. Wanneer het glazuur verdwijnt, krijg je gemakkelijker gaatjes. Het is dus heel belangrijk om niet te vaak te eten  en/of suikerhoudende dranken te drinken tijdens de dag en de tanden en het mondmilieu voldoende rust te gunnen.

Cariogene voeding is voeding met een verhoogd risico op tandbederf.

• Voorbeelden van cariogene voeding:
  • Frisdrank met suiker; fruitsap
  • Snoep, chocolade, cake, koeken, gesuikerde cornflakes,…
  • Honing, siroop
  • Snacks met toegevoegd suiker zoals gesuikerde noten, suikerbrood, kauwgom met suiker
  • Fruit in siroop, gedroogd fruit
  • Zuivelproducten met suiker zoals fruitmelk, chocolademelk
  •  

Mondvriendelijke (niet-schadelijke voeding voor de tanden en het mondmilieu).

• Deze producten bevatten geen vrije suikers en hebben geen schadelijke impact op onze tanden zoals...
  • Groenten
  • Vlees, vis en vleesvervangers
  • Ongesuikerde noten
  • Water, thee, koffie (zonder suiker!)
  • Soep, groentesap
  • Ongesuikerde yoghurt

Beschermende voeding

• Deze voedingsmiddelen beschermen je tanden tegen tandbederf.
  • Harde kazen en melk
  • Suikervrije kauwgom of 
    kauwgom met xylitol

Erosie wordt veroorzaakt door zure voedingsmiddelen of dranken. Harde tandweefsels, die dikwijls in contact komen met zure voeding of dranken, lossen op. Na het nuttigen van zure voedingsmiddelen zoals (light en zero)  frisdrank, citrusvruchten, zuur snoep,.. kan je een glas water drinken om deze zuren weg te spoelen.

Download

Enkele tips om erosie te beperken:

• Kies voor mondvriendelijke dranken zoals water en melk
• Drink frisdrank of fruitsap meteen bij de maaltijd en niet tussendoor
• Hou de tijd waarin je een drankje opdrinkt kort: je drinkt een glas frisdrank beter in één keer leeg dan er de hele dag slokjes van te nemen.
• Drink met een rietje zo komen de dranken minder in aanraking met je tanden
• Slik de frisdrank zo snel mogelijk door en doe geen bewegingen zodat de drank overal in de mond terecht komt
• Poets je tanden niet meteen na het drinken van fruitsappen of frisdrank. Wacht hiervoor minstens 30 minuten

• Dranken: Water heeft altijd de voorkeur en kan soms afgewisseld worden met (ongesuikerde) thee en koffie. Vermijd dranken met suiker zoals frisdrank, energiedrank, vruchtensap, yoghurtdrinks en wijn. Ook de light versies van frisdrank en energiedranken zijn te vermijden aangezien deze zuur zijn. Indien er tussendoor toch een gesuikerd of zuur drankje gedronken wordt, is het beter om dit in één keer leeg te drinken of het te combineren met een hoofdmaaltijd... Beperk de contacttijd van de zuren met de tanden door de dranken niet te lang in de mond te houden, niet te spoelen met zure of gesuikerde dranken of door te drinken met een rietje.
• Fruit: Fruit is belangrijk in een gezonde levensstijl aangezien alle soorten rijk zijn aan vitaminen. Let er wel op niet de hele dag door fruit te eten aangezien fruit van nature ook suiker bevat, en sommige soorten zijn bovendien erg zuur. Beperk daarom fruit tot 2 à 3 stukken per dag. Beperk de inname van gedroogd fruit (rozijnen, dadels, abrikozen … ze bevatten erg veel suiker) en fruitmoes, en geef de voorkeur aan stukken fruit waar je stevig moet op kauwen zodat je de speekselklieren stimuleert.
• Groenten bevatten weinig suiker en bovendien stimuleren ze de speekselproductie doordat je ze stevig moet kauwen. Groenten vormen dus een ideaal tussendoortje.
• Melk, kaas en andere calciumrijke zuivelproducten: Ongezoete melkproducten zijn mondvriendelijke voedingsmiddelen. Ze bevatten weinig suikers of zuren en na het eten van zure voeding kan de inname van melkproducten ervoor zorgen dat de zuren weggespoeld worden. Bovendien zit er in melkproducten calcium en fosfor. Deze mineralen gaan het oplossen van de harde tandweefsels tegen. Beperk het gebruik van gesuikerde melkproducten (bijvoorbeeld chocomelk). Let verder ook op met calciumverrijkte melkalternatieven, deze bevatten vaak toegevoegde suiker.
• Andere tussendoortjes: Noten zijn mondvriendelijke tussendoortjes. Let hier wel op dat er geen gesuikerde buitenlaag aan de noten werd toegevoegd. Snoepgoed en chocolade moeten beperkt worden. Bij de keuze van een koek let men erop dat er voldoende voedingsvezels (bijvoorbeeld een volkoren product, en weinig suiker in zitten. De voorkeur gaat naar een droge koek zonder chocolade. Indien er suikerrijke tussendoortjes geconsumeerd worden kan je nadien een glas melk of water drinken om de aanwezige suikers en zuren weg te spoelen en te verdunnen.

En verder...

• Wacht na het eten of drinken van zowel gesuikerde als zure voeding en dranken minstens één uur vooraleer je de tanden poetst. Meteen reinigen versterkt hun schadelijk effect doordat je de losgeweekte glazuurmineralen weghaalt en zo verhindert dat ze terug kunnen worden ingebouwd in het beschadigde tandglazuur.
• Drink geen suikerhoudende of zure dranken net voor het slapengaan of tijdens de nacht. De speekselproductie daalt tijdens het slapen en de beschermende werking ervan valt hierdoor deels weg. Suikers en zuren kunnen dan tijdens de nacht ongestoord hun gang gaan.
• Probeer niet te belonen met zoetigheid. Je kan andere beloningssystemen gebruiken, zoals bijvoorbeeld stickers, waarmee je de persoon kan plezieren.