Hoe eet en drink je gezond en ben je lief voor je tanden?
- Eet maximaal vijf keer per dag: dat zijn drie maaltijden en twee tussendoortjes.
- Zin in een snack? Kies voor harde, niet gesuikerde knabbels.
- Streef naar een gevarieerde voeding met veel groenten en fruit.
Gun je tanden rust
Waarom is dit zo belangrijk? Elke keer als je iets eet of een suikerhoudende of zure drank drinkt, vallen zuren je gebit aan. Zuren tasten je tandglazuur aan en zijn verantwoordelijk voor het ontstaan van gaatjes. Als je daarna een uur lang niets meer eet of drinkt, kan je glazuur weer herstellen. Een stukje kaas eten, of een glas water of melk drinken na het eten helpt ook. De zuren verdwijnen zo sneller uit je mond. Neem je overmatig veel zuren in, dan kan je glazuur helemaal verdwijnen! Jammer genoeg komt het verloren gegane glazuur niet terug. Gun je tanden dus rust! Als je de regel van de vijf (of minder) eet- en drinkmomenten respecteert, dan heeft je gebit voldoende tijd om zich zo goed mogelijk te herstellen.
Tandvriendelijke tussendoortjes
- Kaas
- Yoghurt (zonder suiker)
- Groenten: bijvoorbeeld wortel, komkommer, tomaten …
- Noten
Kleur je dag met groenten, fruit en zuivel
- Rode tomaten, frambozen, radijsjes, aardbeien …
- Oranje wortels, pompoenen, abrikozen, sinaasappelen …
- Gele paprika’s, bananen, citroenen, ananas, maïs …
- Witte yoghurt, melk, kaas, kip, platte kaas …
- Groene appels, sla, prei, spinazie, courgette, kiwi …
- Paarse druiven, bosbessen, pruimen …
Is snoepen altijd slecht?
Snoepen kan af en toe, liefst direct na een maaltijd als dessertje. Je kan ook ‘gezond snoepen’: neem bijvoorbeeld eens een appel, een fruitbrochette, een milkshake, kerstomaatjes, …
Snoep echter nooit in bed of voor het slapen gaan!
Drink water, gezonde tanden voor nu en later
Tanderosie is het oplossen van het tandglazuur door de rechtstreekse inwerking van zuren. Die zuren zijn bijvoorbeeld afkomstig uit frisdranken, fruitsappen, snoep, enz. Tandglazuur dat in onmiddellijk contact komt met zuren, lost op en kan wegspoelen. En ‘weg is weg’. Tandglazuur groeit niet terug! Poets na het eten of drinken van iets zuurs ook niet onmiddellijk je tanden. Je speeksel krijgt dan de tijd om de zuren te neutraliseren en om je tanden te helpen herstellen van de ‘zuuraanval’.
Als tanderosie te lang duurt en te vaak gebeurt, dan ontstaat er een gaatje in de glazuurlaag, cariës genoemd. Maar het kan nog erger! Dit proces kan evolueren dieper in je tand en het tandbeen of dentine aantasten met nog later mogelijke schade aan je tandmerg of pulpa.
Je bent je zelden bewust van het zuurgehalte van fris-, energie- en sportdranken omdat het ‘verstopt’ wordt door de zoetstoffen en smaakstoffen. Het is net die combinatie zoet-zuur die het verfrissende, dorstlessende effect geeft.
Wat drink je best: water, fruitsap, frisdrank of light?
We hebben elke dag ongeveer anderhalve liter vocht nodig. Wat drink je het best?
Frisdranken bevatten veel suikers en zijn daarom niet gezond. Ook fruitsappen bevatten erg veel suikers, zelfs de pure, ongezoete fruitsappen. Die suikers zijn namelijk afkomstig van het fruit zelf.
Frisdranken en fruitsappen zijn beide zowel zoet als zuur. De aanwezige zuren kunnen rechtstreeks je glazuur aantasten en tanderosie veroorzaken. Tanderosie is het oplossen van tandglazuur doordat zuren er rechtstreeks op inwerken. De suikers worden door bacteriën in de tandplaque verwerkt tot zuren die op hun beurt het glazuur aantasten.
Als je toch fruitsap of frisdrank wil drinken, drink je het glas het best in één keer uit en combineer je dit met een hoofdmaaltijd. Bij een maaltijd worden de zuren gemakkelijker geneutraliseerd en verdund omdat je meer speeksel in je mond hebt. Kies bovendien eerder voor een vers stuk fruit dan voor fruitsappen.
Light dranken bevatten geen of minder suikers, maar zij zijn net als alle andere frisdranken artificieel aangezuurd voor de frisse smaak. Ze vormen dus een reëel gevaar voor tanderosie. Let zeker op met energie- en sportdranken, want die drink je vaak buiten de maaltijden en met kleine slokjes.
Water is de beste dorstlesser en de meest gezonde keuze! Neem de gewoonte aan om na het drinken van fris-, energie- en sportdranken de mond te spoelen met water.
Smoothies en fruitsappen
Fruit zit boordevol vitaminen en mineralen en die zijn onmisbaar voor een gezond lichaam. Fruit kan zoet of zuur zijn, of beide. Op het eerste gezicht zijn deze vitaminebommetjes misschien niet de beste vriend van onze tanden, maar ze zijn geen vijand als we ons aan een paar regels houden!
Moeder Natuur heeft onze mond gewapend met speeksel. Ons speeksel kan een aantal zuuraanvallen per dag aan. Als je fruit eet en kauwt, maak je veel speeksel aan. Deze speekselvloed zal de tandschadelijke stoffen verdunnen, neutraliseren en wegspoelen.
Twee tot drie stukken vers fruit per dag is supergezond en prima voor onze tanden!
De hele dag door smoothies, vruchtenmousses en fruitsappen drinken is niet gezond en zal je gebit aantasten.
Melk
Melk of melkproducten, zoals kaas of yoghurt, zijn onmisbaar voor ons lichaam omdat ze heel wat belangrijke voedingsstoffen bevatten.
Je hebt dagelijks een portie calcium nodig om je botten sterk te houden. Calcium is ook een belangrijke bouwsteen van je tanden.
Melk en melkproducten (of sojaproducten met calcium) mogen daarom niet ontbreken in je voeding. Ongezoet en zonder toegevoegd fruit zijn het échte tandenvrienden.